‘We deelden lief en leef met elkaar, maar leerden op onze eigen manier om ons leef lief te hebben’
“geen hartactie meer, gecondoleerd”
Op 7 augustus 2019 hielden wij onze adem in en blies zij haar laatste adem uit. "Geen hart actie meer, Gecondoleerd" zei een arts. Hij boog zich over je heen en gaf ons een hand, om vervolgens door een deur te verdwijnen. Daarna werd het oorverdovend stil..
Onze (bonus)dochter Keyana was vijf jaar oud toen zij overleed. Zij kende in haar leven meer ziekenhuis dan thuis maar maakte van alles een avontuur, met een grijns van oor tot oor begon zij haar dagen.
Ze had een doorzettingsvermogen waar menig mens van kan leren en maakte van elk moment het allerbeste.
Dat zij ons beiden inspireerde om alles uit het leven met haar te halen sprak voor zich, maar ook nu zij er niet meer is, gebeurt dat nog steeds.
In de periode die volgde werd ik ‘s nachts overspoeld door een ontroostbaar verdriet, omdat ik haar zo miste. Ik achtte de kans ooit in mijn eigen tranen te verdrinken steeds aannemelijker. Ik vroeg me soms af of dit dan zou zijn wat ik voor altijd zou moeten voelen en of ik dat kon dragen.
Maar overdag voelde ik een intuitieve rust over mij heen en dat zal ik uitleggen; Eerder vertelden we over de glimlach van oor tot oor die zij altijd droeg, deze verdween in de laatste weken van haar leven. Het licht was uit haar ogen verdwenen en de kwaliteit van haar leven deed af van wie zij wilde zijn/was. vanuit die gedachte kon ik mij berusten in het feit dat er eindelijk een einde was gekomen aan haar lijden, dat ze verlost was van pijn en dat ik haar vanuit pure liefde had losgelaten.
Ik zocht hulp, klopte overal aan. Ik belde mijn huisarts, die gaf me slaapmedicatie en het telefoonnummer van een psychiater. Mailde een psycholoog, die moest al huilen als ze me zag omdat ze mijn verhaal zo heftig vond. Ik belde in die maanden welgeteld drie keer een ambulance omdat ik mijn hart zo hard voelde overslaan dat ik ging hyperventileren. Met meewarige blikken verlieten zij mijn huis dan weer. Ik schreef me in voor een rouwcursus, hoe om te gaan met verlies. En moest elke dag opdrachten doen om de dood van mijn dochter ‘een plekje te geven’. Ik zocht overal naar erkenning en herkenning, maar kon deze nergens vinden.
Op dat moment, waarop ik voelde dat niemand me begreep, vond ik mijn eigen kracht.
Toen Keyana stierf zag ik geen hand voor ogen, ik tastte in het duister en daar wilde ik blijven. Boos dat de wereld draait, door draait. Waarom wil iedereen dat ik eet, huil of lach? Waarom leef ik nog wel? Wat moet ik met twee armen als ik jou niet vast kan houden?
Lachen is verraad, nieuw leven is verraad, geluk betekent dat de wereld door zal draaien. Doe mij maar zwart. Zo zag ik dat. Ik had geen tijd om te voelen, ik werkte hard, nam een tweede baan aan, studeerde ondertussen af. Hoe harder ik werkte, hoe minder ik met mezelf bezig hoefde te zijn.
Maar jouw eigen mama, met nog meer verdriet, wist over de kracht van kleur. Jouw kleur. En leerde mij dat ik ook regenbogen mocht zien, dat licht zonder donker niet bestaat. Dat verdriet en vreugde elkaar mogen omarmen.
Ik herinner mij de eerste keer dat ik de slappe lach had, zonder me schuldig te voelen. Als ik weer een keer lach, echt lach, betekent dit niet dat ik jou minder mis of dat ik je verraad.
Maar dat ik mezelf kleur gun, dat ik jouw levenslessen begrijp. Dat ik ze leef.